Xu hướng phát triển của Logistics 2025

Logistics (hay hậu cần) là quá trình quản lý và điều phối các hoạt động liên quan đến việc di chuyển, lưu trữ, và phân phối hàng hóa, dịch vụ và thông tin từ điểm xuất phát đến điểm tiêu thụ một cách hiệu quả và tối ưu. Mục tiêu của logistics là đảm bảo rằng sản phẩm hoặc dịch vụ được giao đúng thời gian, đúng nơi và với chi phí thấp nhất, đồng thời duy trì chất lượng sản phẩm và sự hài lòng của khách hàng.

1. Các hoạt động chính trong Logistics

1.1. Quản lý vận chuyển (Transportation Management)

Quản lý việc vận chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ (bằng đường bộ, đường sắt, đường biển, đường hàng không, v.v.).

1.1.1. Phương thức vận chuyển

Vận chuyển là một trong những công đoạn quan trọng nhất trong hoạt động Logistics, đóng vai trò quyết định trong việc đưa hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm tiêu thụ, đảm bảo hàng hóa đến đúng địa điểm, đúng thời gian và với chi phí hợp lý. Vận chuyển không chỉ bao gồm việc di chuyển hàng hóa mà còn liên quan đến việc lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp, quản lý lộ trình và xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình di chuyển.

Các loại hình vận tải bao gồm:

Vận tải đường bộ, sử dụng xe tải, xe container để vận chuyển hàng hóa trong nội địa và quốc tế. Vận tải đường biển, vận chuyển hàng hóa bằng tàu biển, phù hợp với hàng hóa có khối lượng lớn, cồng kềnh. Vận tải đường hàng không, vận chuyển hàng hóa bằng máy bay, phù hợp với hàng hóa có giá trị cao, cần vận chuyển nhanh. Vận tải đường sắt, ận chuyển hàng hóa bằng tàu hỏa, phù hợp với hàng hóa có khối lượng lớn, vận chuyển đường dài. Các yếu tố ảnh hưởng: Khoảng cách, khối lượng hàng hóa, tính chất hàng hóa, thời gian giao hàng, chi phí vận chuyển.

1.1.2. Lựa chọn phương thức vận chuyển

Lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp là một phần quan trọng trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Quyết định này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tùy vào ngân sách, doanh nghiệp sẽ chọn phương thức vận chuyển có chi phí hợp lý. Nếu sản phẩm cần phải đến nơi gấp, phương thức vận chuyển nhanh chóng như đường hàng không hoặc đường bộ sẽ được ưu tiên. Các mặt hàng lớn và nặng có thể phù hợp hơn với vận chuyển đường biển hoặc đường sắt. Nếu hàng hóa cần vận chuyển từ quốc gia này sang quốc gia khác, vận chuyển đường biển hoặc đường hàng không sẽ là lựa chọn chính.

1.1.3. Quản lý vận chuyển và tối ưu hóa lộ trình

Quản lý vận chuyển là việc điều phối tất cả các hoạt động liên quan đến việc di chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến đích đến, bao gồm việc chọn phương thức vận chuyển, lập kế hoạch lộ trình, và giám sát quá trình vận chuyển. Tối ưu hóa lộ trình: Các công ty vận chuyển thường sử dụng các phần mềm tối ưu hóa lộ trình để giảm thiểu thời gian và chi phí vận chuyển. Điều này giúp tối ưu hóa các tuyến đường, tránh tắc nghẽn giao thông và giảm thiểu mức tiêu thụ nhiên liệu.Theo dõi vận chuyển: Trong quá trình vận chuyển, các công ty thường sử dụng các công nghệ như GPS và hệ thống track-and-trace để theo dõi vị trí và trạng thái của hàng hóa. Điều này giúp khách hàng và doanh nghiệp cập nhật thông tin chính xác về quá trình giao hàng.

1.1.4. Quản lý rủi ro trong vận chuyển

Vận chuyển hàng hóa không thiếu rủi ro, và công ty phải có các biện pháp phòng ngừa và xử lý sự cố khi xảy ra vấn đề. Các rủi ro trong vận chuyển bao gồm:

Hàng hóa có thể bị hư hỏng do điều kiện thời tiết xấu, sự cố trong quá trình vận chuyển hoặc sai sót trong xử lý. Thời gian giao hàng có thể bị trì hoãn do các yếu tố như tắc nghẽn giao thông, thời tiết xấu hoặc các vấn đề về hải quan (đối với vận chuyển quốc tế). Vấn đề về giấy tờ và thủ tục hải quan, đặc biệt đối với vận chuyển quốc tế, thủ tục hải quan có thể gây trì hoãn nếu không được chuẩn bị đầy đủ.

Để giảm thiểu rủi ro, các công ty vận chuyển thường sử dụng bảo hiểm vận chuyển, kiểm tra chất lượng và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý.

1.1.5. Chi phí vận chuyển

Chi phí vận chuyển là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phương thức vận chuyển. Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí bao gồm:

Vận chuyển qua quãng đường dài sẽ có chi phí cao hơn so với quãng đường ngắn. Vận chuyển bằng đường hàng không thường đắt hơn so với đường biển hoặc đường bộ. Hàng hóa nặng và cồng kềnh sẽ đẩy chi phí vận chuyển lên cao. Các dịch vụ vận chuyển nhanh (chẳng hạn như vận chuyển hàng không hoặc dịch vụ giao hàng nhanh) sẽ có chi phí cao hơn so với các phương thức vận chuyển tiêu chuẩn.

Vận chuyển trong logistics là một công đoạn vô cùng quan trọng và quyết định đến sự thành công của chuỗi cung ứng. Lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp, tối ưu hóa lộ trình, và quản lý các yếu tố rủi ro và chi phí vận chuyển giúp đảm bảo rằng hàng hóa được giao đúng thời gian, đúng nơi và với chi phí hợp lý. Với sự phát triển của công nghệ và các giải pháp tối ưu hóa, vận chuyển ngày càng trở nên hiệu quả và tiết kiệm hơn.

1.2. Quản lý kho bãi (Warehouse Management)

Kho bãi (hay warehousing) là một yếu tố then chốt trong hoạt động logistics, đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ, bảo quản, và quản lý hàng hóa trong suốt chuỗi cung ứng. Kho bãi không chỉ giúp bảo vệ hàng hóa khỏi các yếu tố môi trường mà còn tối ưu hóa quá trình phân phối, giảm thiểu chi phí vận hành và nâng cao hiệu quả của toàn bộ hệ thống logistics.

1.2.1. Chức năng của Kho Bãi trong Logistics

Kho bãi thực hiện nhiều chức năng quan trọng trong chuỗi cung ứng và logistics, cung cấp không gian lưu trữ cho hàng hóa trong suốt quá trình chờ đợi phân phối hoặc sản xuất. Điều này giúp các công ty duy trì đủ lượng hàng hóa để đáp ứng nhu cầu của khách hàng mà không phải duy trì quá nhiều hàng tồn kho. Bảo quản hàng hóa, kho bãi giúp bảo vệ hàng hóa khỏi các yếu tố bên ngoài như thời tiết xấu, bụi bẩn, hay sự hư hỏng do va đập.

Một số loại hàng hóa đặc biệt như thực phẩm, dược phẩm, hoặc các sản phẩm điện tử còn yêu cầu điều kiện bảo quản đặc biệt như nhiệt độ và độ ẩm ổn định. Xử lý hàng hóa, kho bãi không chỉ là nơi lưu trữ, mà còn là nơi tiếp nhận, kiểm tra, phân loại và đóng gói hàng hóa trước khi vận chuyển đến điểm tiêu thụ hoặc khách hàng. Quá trình này giúp chuẩn bị hàng hóa cho việc phân phối hiệu quả. Tối ưu hóa quản lý tồn kho, kho bãi giúp các công ty quản lý hàng tồn kho, bao gồm việc kiểm tra và ghi nhận số lượng hàng hóa, cũng như các báo cáo về mức tồn kho, từ đó hỗ trợ việc ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác.

1.2.2. Các Loại Kho Bãi

Dựa trên nhu cầu và mục đích sử dụng, kho bãi có thể được phân loại thành các loại sau:

• Kho bãi tổng hợp (General Warehousing): Đây là các kho lưu trữ hàng hóa tổng hợp, không phân biệt loại hàng, sử dụng cho nhiều loại sản phẩm khác nhau. Các kho này thường được sử dụng trong các chuỗi cung ứng lớn, nơi có sự đa dạng về hàng hóa.
• Kho bãi chuyên dụng (Specialized Warehousing): Là kho được thiết kế và xây dựng cho một loại hàng hóa cụ thể, ví dụ như kho lạnh cho thực phẩm dễ hư hỏng, hoặc kho chứa hàng hóa dễ cháy nổ. Các kho này có các điều kiện đặc biệt để bảo quản sản phẩm một cách an toàn.
• Kho bãi tự động (Automated Warehousing): Đây là các kho bãi sử dụng công nghệ tự động hóa như robot, băng chuyền, và hệ thống quản lý kho (WMS) để tối ưu hóa việc lưu trữ và lấy hàng. Kho tự động giúp giảm thiểu chi phí lao động, tăng tốc độ xử lý hàng hóa và giảm sai sót.
• Kho bãi trung gian (Cross-Docking Warehousing): Đây là loại kho bãi không lưu trữ lâu dài hàng hóa, mà thay vào đó chỉ là nơi chuyển tiếp hàng hóa từ phương tiện vận chuyển này sang phương tiện vận chuyển khác mà không cần qua quá trình lưu trữ lâu dài. Đây là phương pháp giúp rút ngắn thời gian giao hàng và tiết kiệm chi phí lưu kho.
• Kho bãi phân phối (Distribution Warehousing): Đây là các kho bãi nằm gần các trung tâm tiêu thụ hoặc điểm bán lẻ. Mục tiêu của kho này là để phân phối hàng hóa đến khách hàng hoặc các cửa hàng bán lẻ trong thời gian ngắn nhất.

1.2.3. Quá Trình Quản Lý Kho Bãi

Quản lý kho bãi trong logistics không chỉ đơn giản là lưu trữ hàng hóa mà còn bao gồm nhiều hoạt động khác nhau để đảm bảo hiệu quả trong vận hành:

• Tiếp nhận hàng hóa: Khi hàng hóa được giao đến kho bãi, quá trình tiếp nhận bắt đầu bằng việc kiểm tra số lượng và chất lượng của hàng hóa. Các sản phẩm sẽ được ghi nhận và đưa vào hệ thống quản lý kho (WMS) để theo dõi và kiểm soát.
• Lưu trữ hàng hóa: Sau khi tiếp nhận, hàng hóa sẽ được phân loại và lưu trữ một cách có tổ chức. Việc sắp xếp hàng hóa phải đảm bảo dễ dàng truy xuất khi cần thiết và tối ưu hóa không gian kho. Hàng hóa sẽ được sắp xếp theo các tiêu chí như kích thước, loại sản phẩm, hoặc theo mã số sản phẩm.
• Quản lý tồn kho: Công ty sử dụng các phần mềm quản lý kho (WMS) để theo dõi hàng hóa, quản lý lượng tồn kho, và cảnh báo khi sắp hết hàng hoặc cần nhập thêm. Điều này giúp duy trì sự cân bằng giữa cung và cầu, tránh tình trạng thiếu hàng hoặc dư thừa hàng hóa.
• Chuẩn bị đơn hàng (Order Picking): Khi có đơn hàng, các nhân viên kho sẽ chuẩn bị hàng hóa bằng cách lấy hàng từ các vị trí lưu trữ khác nhau để đóng gói và giao cho khách hàng. Quá trình này có thể được thực hiện thủ công hoặc tự động hóa (bằng robot hoặc hệ thống tự động).
• Đóng gói và xuất hàng: Sau khi các sản phẩm được chuẩn bị, chúng sẽ được đóng gói và sẵn sàng cho việc vận chuyển. Việc đóng gói không chỉ giúp bảo vệ hàng hóa trong quá trình vận chuyển mà còn có thể tối ưu hóa không gian vận chuyển, giúp tiết kiệm chi phí.
• Kiểm soát và kiểm tra chất lượng: Trong suốt quá trình quản lý kho, việc kiểm tra định kỳ chất lượng hàng hóa và kiểm kê tồn kho là cần thiết để đảm bảo mọi sản phẩm vẫn đạt yêu cầu về chất lượng và số lượng.

1.2.4. Lợi ích của Kho Bãi trong Logistics

Tăng hiệu quả phân phối, kho bãi giúp tối ưu hóa quá trình phân phối và vận chuyển hàng hóa, giúp giảm thời gian giao hàng và chi phí vận hành. Cải thiện quản lý hàng tồn kho, với hệ thống kiểm tra và theo dõi chặt chẽ, kho bãi giúp duy trì mức tồn kho hợp lý, từ đó giảm thiểu chi phí lưu kho và giúp đáp ứng nhu cầu thị trường.Giảm chi phí vận hành, kho bãi giúp giảm thiểu sự gián đoạn trong quá trình cung ứng, giảm thiểu việc thiếu hụt hàng hóa và tình trạng tồn kho dư thừa. Bảo vệ hàng hóa, các kho bãi có thể cung cấp điều kiện bảo quản đặc biệt, giúp bảo vệ hàng hóa khỏi hư hỏng và mất mát.

Kho bãi là một phần không thể thiếu trong hoạt động logistics, giúp bảo quản, quản lý và phân phối hàng hóa hiệu quả. Việc lựa chọn loại kho bãi phù hợp và áp dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý kho sẽ giúp các công ty giảm thiểu chi phí, tăng năng suất và đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất.

1.3. Quản lý hàng tồn kho (Inventory Management)

Quản lý tồn kho (Inventory Management) là một phần quan trọng trong hoạt động logistics, giúp đảm bảo rằng hàng hóa luôn sẵn có để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, nhưng đồng thời không để tồn kho quá nhiều, gây lãng phí chi phí lưu trữ và quản lý. Việc quản lý tồn kho hiệu quả không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn cải thiện hiệu quả vận hành của toàn bộ chuỗi cung ứng.

1.3.1 Xác định nhu cầu tồn kho:

Xác định mức tồn kho tối thiểu và tối đa dựa trên nhu cầu thực tế và dự báo thị trường. Nhu cầu tồn kho phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mùa vụ, nhu cầu tiêu thụ, chiến lược sản xuất, và các yếu tố bên ngoài như tình hình cung ứng nguyên vật liệu hoặc biến động thị trường.

1.3.2. Phân loại hàng tồn kho:

Hàng tồn kho thường được phân loại thành các nhóm khác nhau để quản lý hiệu quả hơn: Hàng tồn kho nguyên liệu thô dùng để sản xuất. Hàng tồn kho sản phẩm bán thành phẩm được dùng trong quy trình sản xuất nhưng chưa hoàn thiện. Hàng tồn kho thành phẩm, sản phẩm hoàn thiện sẵn sàng để bán cho khách hàng.

1.3.4. Phương pháp quản lý tồn kho

EOQ (Economic Order Quantity): đây là phương pháp giúp tính toán số lượng đặt hàng tối ưu sao cho chi phí tồn kho và chi phí đặt hàng là thấp nhất. JIT (Just-in-Time): đhương pháp này nhằm giảm thiểu lượng tồn kho bằng cách chỉ sản xuất và nhận hàng hóa khi cần thiết, tránh việc lưu trữ hàng tồn kho quá nhiều. Reorder Point: đây là điểm đặt lại hàng, nghĩa là khi tồn kho đạt đến mức nhất định, hệ thống sẽ tự động đặt thêm hàng để tránh tình trạng hết hàng. ABC Analysis: phương pháp phân loại hàng hóa dựa trên giá trị và tần suất tiêu thụ, giúp ưu tiên quản lý các mặt hàng có giá trị cao hoặc có mức tiêu thụ lớn.

1.3.5. Công cụ và kỹ thuật sử dụng trong quản lý tồn kho:

Hệ thống ERP (Enterprise Resource Planning): Phần mềm ERP giúp tích hợp thông tin tồn kho, giúp theo dõi và quản lý tồn kho theo thời gian thực, từ đó cải thiện quyết định liên quan đến sản xuất, vận chuyển, và mua hàng. RFID (Radio Frequency Identification): Công nghệ này giúp theo dõi hàng hóa qua các thẻ điện tử, giúp nâng cao độ chính xác trong việc theo dõi và kiểm kê tồn kho. Vật lý quản lý kho: sử dụng các hệ thống tự động hóa như băng chuyền, robot hoặc kho tự động để vận hành việc lưu trữ và lấy hàng nhanh chóng, chính xác.

1.3.6. Lợi ích của quản lý tồn kho hiệu quả:

Quản lý tồn kho tốt giúp giảm thiểu chi phí lưu trữ, bảo quản, và chi phí quản lý hàng tồn kho. Đảm bảo cung cấp đủ hàng hóa, nhờ vào việc dự báo và theo dõi tồn kho, doanh nghiệp có thể đảm bảo cung cấp đủ hàng hóa cho khách hàng mà không gặp tình trạng thiếu hụt. Việc cung cấp hàng hóa đúng thời điểm và đúng số lượng giúp tăng sự hài lòng của khách hàng, từ đó thúc đẩy doanh thu bán hàng. Tăng tính linh hoạt và phản ứng nhanh. Một hệ thống quản lý tồn kho tốt giúp doanh nghiệp dễ dàng điều chỉnh khi có sự thay đổi trong nhu cầu hoặc các yếu tố bên ngoài.

1.3.7. Khó khăn trong quản lý tồn kho:

Biến động nhu cầu: Sự thay đổi không lường trước được trong nhu cầu của khách hàng hoặc thị trường có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa hàng hóa.Chi phí lưu kho: Lưu trữ hàng hóa đòi hỏi chi phí như thuê kho bãi, chi phí bảo dưỡng, và chi phí lao động, nếu không kiểm soát tốt có thể làm tăng chi phí hoạt động.

Rủi ro về hết hạn hoặc hư hỏng: Đặc biệt đối với các sản phẩm dễ hư hỏng (như thực phẩm, dược phẩm), việc quản lý tồn kho phải tính đến vấn đề hết hạn sử dụng và rủi ro hư hỏng.

1.3.8. Các chỉ số quan trọng trong quản lý tồn kho:

Vòng quay tồn kho (Inventory Turnover): Là tỷ lệ giữa doanh thu hàng hóa và số lượng hàng tồn kho. Chỉ số này giúp đánh giá hiệu quả sử dụng hàng tồn kho trong một khoảng thời gian. Số ngày tồn kho (Days of Inventory): Chỉ số này cho thấy số ngày hàng hóa có thể tồn tại trong kho trước khi được bán hết. Chỉ số thấp cho thấy hiệu quả sử dụng kho tốt. Tỷ lệ hết hàng (Stockout Rate): Là tỷ lệ của các đơn hàng không thể hoàn thành vì hết hàng. Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ hiệu quả của hệ thống quản lý tồn kho.

Quản lý tồn kho là một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng và logistics, với mục tiêu không chỉ giảm chi phí mà còn nâng cao sự linh hoạt trong việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Để đạt được điều này, các công ty cần phải áp dụng các phương pháp quản lý khoa học, kết hợp với công nghệ và phần mềm quản lý hiện đại để tối ưu hóa quy trình và cải thiện hiệu quả tổng thể.

4. Đóng gói và xử lý hàng hóa (Packaging and Handling)

Đóng gói và xử lý hàng hóa (Packaging and Handling) là một phần quan trọng trong hoạt động logistics, giúp bảo vệ hàng hóa và đảm bảo quá trình vận chuyển, lưu trữ diễn ra hiệu quả.

Đóng gói hàng hóa (Packaging): Bảo vệ hàng hóa khỏi hư hỏng, thất lạc hoặc tác động từ môi trường. Tối ưu hóa không gian trong vận chuyển và lưu trữ. Đảm bảo an toàn cho người vận chuyển và người sử dụng.

4.1. Các loại đóng gói phổ biến:

Đóng gói cơ bản (Primary Packaging): Là lớp bao bì tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm (ví dụ: hộp sữa, chai nước). Đảm bảo giữ nguyên trạng chất lượng sản phẩm và dễ dàng sử dụng.

Đóng gói thứ cấp (Secondary Packaging): Dùng để nhóm các đơn vị sản phẩm cơ bản (ví dụ: thùng carton chứa 24 lon nước ngọt). Dễ dàng xử lý và bảo vệ sản phẩm trong quá trình vận chuyển.

Đóng gói vận chuyển (Tertiary Packaging): Là lớp đóng gói lớn nhất, dùng để bảo vệ và xếp chồng hàng hóa trong vận chuyển. Ví dụ: pallet, màng bọc co dãn, container.

Yêu cầu trong đóng gói: Phù hợp với tính chất của hàng hóa (dễ vỡ, dễ cháy, hàng đông lạnh, thực phẩm). Đáp ứng tiêu chuẩn vận chuyển quốc tế nếu hàng hóa xuất khẩu.Gắn nhãn rõ ràng: thông tin sản phẩm, hướng dẫn xử lý, ký hiệu cảnh báo.

4.2. Xử lý hàng hóa (Handling):

Mục tiêu chính: Đảm bảo di chuyển hàng hóa an toàn, nhanh chóng và hiệu quả. Giảm thiểu hư hỏng, thất thoát hoặc tai nạn lao động trong quá trình xử lý.

Các phương pháp xử lý hàng hóa:

Xử lý thủ công: Phù hợp với hàng hóa nhỏ, nhẹ hoặc số lượng ít. Đòi hỏi sự cẩn thận từ người lao động để tránh làm hỏng sản phẩm.

Xử lý bằng máy móc: Sử dụng các thiết bị như xe nâng, băng tải, cần cẩu. Thích hợp cho hàng hóa lớn, nặng hoặc cần vận chuyển nhanh.

Xử lý tự động hóa: Áp dụng hệ thống robot hoặc công nghệ cao trong kho hàng. Tăng tốc độ và độ chính xác, giảm thiểu sự phụ thuộc vào lao động thủ công.

Vai trò của đóng gói và xử lý hàng hóa trong logistics:

Tăng hiệu quả vận chuyển, hàng hóa được đóng gói tốt giúp tối ưu hóa không gian, giảm chi phí. Đảm bảo chất lượng sản phẩm, giữ hàng hóa an toàn trong quá trình vận chuyển và lưu trữ. Tăng trải nghiệm khách hàng, bao bì đẹp, dễ mở và an toàn tạo ấn tượng tốt với người tiêu dùng.

1.5. Quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management – SCM):

Quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management – SCM) trong logistics là việc điều phối và quản lý toàn bộ dòng chảy của hàng hóa, dịch vụ, thông tin và tài chính từ điểm xuất phát đến khách hàng cuối cùng. SCM không chỉ tập trung vào logistics mà còn bao gồm các hoạt động phối hợp giữa các bộ phận, tổ chức trong chuỗi cung ứng.

Thành phần chính của quản lý chuỗi cung ứng

Nguồn cung (Sourcing): Lựa chọn nhà cung cấp phù hợp để đảm bảo nguồn nguyên liệu hoặc sản phẩm đạt chất lượng với chi phí tốt nhất. Đàm phán và thiết lập hợp đồng với các nhà cung cấp. Xây dựng mối quan hệ lâu dài với đối tác chiến lược.

Sản xuất (Production): Lên kế hoạch sản xuất dựa trên nhu cầu thị trường và khả năng cung cấp nguyên liệu. Quản lý quy trình sản xuất để đảm bảo chất lượng và tối ưu hóa chi phí. Theo dõi tiến độ và hiệu suất sản xuất.

Quản lý kho bãi (Warehousing): Lưu trữ nguyên liệu, bán thành phẩm hoặc thành phẩm một cách hiệu quả. Tối ưu hóa không gian kho và kiểm soát hàng tồn kho. Đảm bảo điều kiện lưu trữ phù hợp cho từng loại hàng hóa.

Vận chuyển (Transportation): Lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp (đường bộ, đường sắt, đường biển, đường hàng không). Điều phối vận chuyển để đảm bảo hàng hóa đến đúng thời gian, đúng địa điểm. Quản lý chi phí và theo dõi tiến trình vận chuyển.

Dịch vụ khách hàng (Customer Service): Đảm bảo giao hàng đúng chất lượng và đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Xử lý khiếu nại và cung cấp hỗ trợ kịp thời.

Logistics ngược (Reverse Logistics): Quản lý quy trình thu hồi sản phẩm bị lỗi, tái chế hoặc tái sử dụng hàng hóa. Giảm thiểu tác động môi trường và tối ưu hóa chi phí xử lý.

1.6. Dịch vụ khách hàng (Customer Service)

Dịch vụ khách hàng (Customer Service) trong logistics đóng vai trò trung tâm trong việc đảm bảo rằng hàng hóa, dịch vụ và trải nghiệm khách hàng được thực hiện một cách trơn tru và hiệu quả. Đây không chỉ là một phần trong logistics mà còn là cầu nối quan trọng giữa doanh nghiệp và khách hàng.

Dịch vụ khách hàng trong logistics là tất cả các hoạt động hỗ trợ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, từ việc lên kế hoạch vận chuyển, giao hàng đúng thời gian, đến việc xử lý khiếu nại hoặc các yêu cầu đặc biệt.

1.6.1. Các yếu tố chính của dịch vụ khách hàng trong logistics

Giao hàng đúng thời gian (On-time Delivery): Đảm bảo hàng hóa được giao đúng thời gian như cam kết. Theo dõi và thông báo lộ trình giao hàng kịp thời cho khách hàng.

Độ chính xác của đơn hàng (Order Accuracy): Đảm bảo đúng loại hàng hóa, số lượng, và chất lượng khi giao đến khách hàng. Kiểm tra kỹ lưỡng để tránh nhầm lẫn hoặc sai sót trong quá trình vận chuyển.

Khả năng theo dõi và truy vết (Track and Trace): Cung cấp công cụ hoặc thông tin để khách hàng theo dõi trạng thái và vị trí đơn hàng trong thời gian thực. Thông báo sớm khi có sự cố để khách hàng kịp thời điều chỉnh kế hoạch.

Xử lý khiếu nại (Complaint Handling): Nhanh chóng tiếp nhận và giải quyết các khiếu nại về chậm trễ, mất mát, hoặc hư hỏng hàng hóa. Đưa ra giải pháp phù hợp và làm hài lòng khách hàng.

Hỗ trợ thông tin (Information Support): Cung cấp thông tin về quy trình vận chuyển, thời gian giao hàng, và các yêu cầu đặc biệt như bảo quản lạnh, hàng dễ vỡ. Tư vấn khách hàng về phương thức vận chuyển hoặc giải pháp logistics tối ưu.

Đáp ứng nhu cầu cá nhân hóa (Personalization): Cung cấp dịch vụ tùy chỉnh theo yêu cầu của từng khách hàng. Ví dụ: giao hàng theo thời gian cụ thể, đóng gói theo yêu cầu đặc biệt.

1.6.2. Vai trò của dịch vụ khách hàng trong logistics

Tăng sự hài lòng của khách hàng, dịch vụ khách hàng tốt giúp doanh nghiệp tạo dựng lòng tin và mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Gia tăng lợi thế cạnh tranh, một doanh nghiệp logistics với dịch vụ khách hàng xuất sắc sẽ được đánh giá cao hơn so với đối thủ cạnh tranh. Hỗ trợ giải quyết sự cố, khi có vấn đề phát sinh (như giao hàng chậm, hàng hóa hư hỏng), dịch vụ khách hàng nhanh nhạy sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực. Cải thiện hiệu quả hoạt động, nhận phản hồi từ khách hàng để điều chỉnh quy trình và cải thiện dịch vụ.

1.6.3. Những khó khăn trong dịch vụ khách hàng logistics

Quản lý kỳ vọng của khách hàng, đảm bảo rằng khách hàng hiểu rõ về thời gian và quy trình giao hàng thực tế. Đối phó với sự cố, các vấn đề như chậm trễ, mất mát, hư hỏng hàng hóa có thể xảy ra bất ngờ và cần xử lý linh hoạt. Đáp ứng nhu cầu đa dạng, khách hàng có yêu cầu rất khác nhau về thời gian, hình thức giao hàng, và phương thức thanh toán.

2. Mục Tiêu Của Logistics

Mục tiêu chính của Logistics là tối ưu hóa quá trình này, giảm thiểu chi phí và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

2.1. Giảm thiểu chi phí:

Lựa chọn tuyến đường vận chuyển ngắn nhất, hiệu quả nhất để giảm chi phí nhiên liệu và thời gian vận chuyển. Tối ưu hóa không gian kho, giảm thiểu hàng tồn kho để giảm chi phí lưu trữ. Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các hoạt động trong chuỗi cung ứng để giảm thiểu các chi phí phát sinh.

2.1. Nâng cao hiệu quả:

Đảm bảo hàng hóa được giao đến tay khách hàng đúng thời hạn, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Tối ưu hóa các quy trình làm việc, sử dụng công nghệ để tăng năng suất lao động. Xây dựng hệ thống quản lý chặt chẽ để giảm thiểu các sai sót trong quá trình vận chuyển, lưu kho.

2.3. Đảm bảo chất lượng:

Đảm bảo hàng hóa được bảo quản trong điều kiện tốt nhất, tránh hư hỏng, mất mát. Thực hiện các hoạt động kiểm tra chất lượng hàng hóa thường xuyên để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn.

2.4. Đáp ứng nhu cầu khách hàng:

Đảm bảo hàng hóa được giao đến đúng địa điểm, đúng thời gian theo yêu cầu của khách hàng. Xử lý các yêu cầu, khiếu nại của khách hàng một cách nhanh chóng, chuyên nghiệp. Khả năng thích ứng với những thay đổi của thị trường và nhu cầu của khách hàng.

2.5. Tăng cường khả năng cạnh tranh:

Giảm chi phí logistics giúp giảm giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh. Cung cấp dịch vụ logistics chất lượng cao giúp thu hút khách hàng và tạo dựng lòng trung thành. Logistics hiệu quả giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, tiếp cận được nhiều khách hàng hơn.

2.6. Phát triển bền vững:

Áp dụng các giải pháp logistics xanh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Đảm bảo an toàn cho người lao động và hàng hóa trong quá trình vận chuyển, lưu kho. Góp phần phát triển kinh tế – xã hội của cộng đồng.

Mục tiêu của Logistics là tạo ra một chuỗi cung ứng hiệu quả, đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, đồng thời giảm thiểu chi phí và tác động đến môi trường. Bằng cách đạt được các mục tiêu này, Logistics đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp và nền kinh tế.

3. Xu hướng phát triển logistics trong sản xuất

Ngành logistics đang không ngừng thay đổi và phát triển để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Dưới đây là một số xu hướng nổi bật trong lĩnh vực logistics sản xuất:

3.1. Tự động hóa và robot hóa

Hệ thống tự động hóa, quản lý kho bãi, vận chuyển nội bộ một cách tự động. Robot kho: Thay thế con người trong các công việc nặng nhọc, lặp đi lặp lại như xếp dỡ hàng hóa, kiểm kê. Xe tự lái: Vận chuyển hàng hóa trong nhà kho hoặc các khu vực hạn chế, tăng hiệu quả và độ chính xác.

3.2. Internet of Things (IoT) và dữ liệu lớn

Theo dõi hàng hóa, sử dụng cảm biến để theo dõi nhiệt độ, độ ẩm, vị trí của hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển. Phân tích dữ liệu, sử dụng dữ liệu lớn để tối ưu hóa quy trình, dự báo nhu cầu, giảm thiểu lãng phí. Tạo ra chuỗi cung ứng thông minh, kết nối các thiết bị và hệ thống để tạo ra một chuỗi cung ứng thông minh, có khả năng tự điều chỉnh.

3.3. Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy

Dự đoán chính xác nhu cầu của khách hàng để tối ưu hóa việc sản xuất và phân phối. Lựa chọn tuyến đường vận chuyển ngắn nhất, hiệu quả nhất. Tự động hóa việc quản lý kho, tối ưu hóa không gian lưu trữ.

3.4. Logistics xanh

Sử dụng các phương tiện vận tải thân thiện với môi trường, giảm thiểu lượng khí thải. Tái sử dụng và tái chế bao bì để giảm thiểu rác thải. Sử dụng năng lượng mặt trời, gió để vận hành các thiết bị trong kho.

3.5. Logistics đa kênh

Cung cấp nhiều kênh giao hàng khác nhau (giao hàng tận nhà, giao hàng tại điểm, tự lấy hàng). Kết nối các kênh bán hàng và giao hàng để tạo ra trải nghiệm mua sắm liền mạch cho khách hàng.

3.6. Blockchain trong logistics

Ghi lại tất cả các giao dịch liên quan đến hàng hóa trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc. Bảo vệ thông tin về hàng hóa và khách hàng. Ngăn chặn các hoạt động gian lận trong chuỗi cung ứng.

3.7. Cộng tác và hợp tác

Hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ logistics, tận dụng thế mạnh của các nhà cung cấp dịch vụ logistics để tối ưu hóa quy trình. Xây dựng mạng lưới đối tác, tạo ra một mạng lưới các đối tác để chia sẻ thông tin, nguồn lực và cùng nhau phát triển.

Những xu hướng này đang định hình lại ngành logistics, giúp các doanh nghiệp sản xuất trở nên hiệu quả hơn, linh hoạt hơn và cạnh tranh hơn.

Xem thêm: Khai thác 3 kênh thông tin xuất khẩu

4. Làm thế nào để doanh nghiệp áp dụng các công nghệ mới vào logistics?

Việc áp dụng công nghệ mới vào logistics là một xu hướng tất yếu để tăng cường hiệu quả, giảm chi phí và nâng cao khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, việc triển khai thành công đòi hỏi doanh nghiệp phải có một kế hoạch chi tiết và sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Dưới đây là một số bước cơ bản để doanh nghiệp có thể áp dụng công nghệ mới vào logistics:

4.1. Đánh giá hiện trạng và xác định mục tiêu:

Đánh giá các điểm mạnh, điểm yếu, các công đoạn còn hạn chế trong hệ thống logistics hiện tại. Đặt ra các mục tiêu cụ thể, đo lường được như giảm chi phí vận chuyển bao nhiêu phần trăm, tăng tốc độ giao hàng bao nhiêu ngày, cải thiện độ chính xác của dữ liệu bao nhiêu phần trăm.

4.2. Lựa chọn công nghệ phù hợp:

Tìm hiểu về các công nghệ mới như IoT, AI, robot, blockchain và các phần mềm quản lý logistics. So sánh các giải pháp công nghệ khác nhau để lựa chọn giải pháp phù hợp nhất với quy mô, đặc thù và mục tiêu của doanh nghiệp.

4.3. Xây dựng kế hoạch triển khai:

Xác định các giai đoạn triển khai, nguồn lực cần thiết, các rủi ro có thể xảy ra và phương án khắc phục. Phân công rõ ràng trách nhiệm cho từng bộ phận, cá nhân tham gia vào quá trình triển khai. Tổ chức các khóa đào tạo để nâng cao năng lực cho nhân viên, giúp họ làm quen và sử dụng thành thạo các công nghệ mới.

4.4. Thực hiện và đánh giá:

Thực hiện theo đúng kế hoạch đã đề ra, đánh giá kết quả sau mỗi giai đoạn. Điều chỉnh kế hoạch nếu cần thiết để đảm bảo dự án đi đúng hướng và đạt được mục tiêu. Sau khi hoàn thành dự án, tiến hành đánh giá tổng thể hiệu quả của việc áp dụng công nghệ mới.

4.4. Một số công nghệ cụ thể có thể áp dụng:

• IoT: Sử dụng cảm biến để theo dõi vị trí, nhiệt độ, độ ẩm của hàng hóa, giúp quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn.
• AI: Áp dụng AI để dự báo nhu cầu, tối ưu hóa tuyến đường vận chuyển, phát hiện các vấn đề bất thường.
• Robot: Sử dụng robot để tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại như xếp dỡ hàng hóa, kiểm kê.
• Blockchain: Đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho dữ liệu trong chuỗi cung ứng.
• Phần mềm quản lý logistics: Quản lý toàn bộ quá trình logistics từ khi nhận đơn hàng đến khi giao hàng.

4.5. Những thách thức khi áp dụng công nghệ mới:

• Chi phí đầu tư lớn: Các công nghệ mới thường đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Khó khăn trong việc thay đổi quy trình: Việc thay đổi quy trình làm việc hiện tại có thể gây ra sự kháng cự từ nhân viên.
• Bảo mật dữ liệu: Cần đảm bảo an toàn cho dữ liệu khi sử dụng các công nghệ mới.

Để vượt qua những thách thức này, doanh nghiệp cần:

• Có sự chuẩn bị kỹ lưỡng: Đánh giá kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư vào bất kỳ công nghệ nào.
• Đào tạo nhân viên: Nâng cao năng lực cho nhân viên để họ có thể sử dụng các công nghệ mới một cách hiệu quả.
• Xây dựng văn hóa đổi mới: Tạo ra một môi trường làm việc khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo.

Tham khảo: Bí quyết quản lý hoạt động Logistics

Việc áp dụng công nghệ mới vào logistics là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và đầu tư lâu dài. Tuy nhiên, những lợi ích mà nó mang lại là rất lớn, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và đạt được sự tăng trưởng bền vững.